بنیادین ترین نهاد کوچک اجتماعی که وجود دارد خانواده است که در عین حال آسیب پذیرترین نهاد نیز است
خانواده از ابتدای هبوط حضرت آدم(علیه السلام)فراز و فرودهای مختلفی داشته است ولی در 200سال گذشته و هرچه جلوتر می رویم اعضای خانواده نقش هایشان تغییر کرده ومیزان صمیمیت کم شده است و در این تغییرات گاهی آسیب هایی بر خانواده های نوین از جهات درون روانی و اجتماعی به وجود آمده است.
اگر بخواهیم سلامت اجتماعی را تامین کنیم،نمی توانیم بدون توجه به سلامت خانواده به این موضوع توجه کنیم،خانواده مثال سلول های بنیادی است که قابلیت تکثیر دارد و در صورت آسیب دیدن این سلول ها تمام بدن دچار اختلال می شود.
در کشور ما بحران خانواده وجود ندارد ولی جامعه با سرعت به سمت بحرانی شدن حرکت می کند
مولفه های بحران خانواده
1.سن ازدواج
2.تمایل کمتر به تشکیل خانواده
3.افزایش ناسازگاری زوجین
4.افزایش طلاق
5.کاهش نرخ شیوع ازدواج
6.تمایل کمتر به فرزندآوری
علت های بحران خانواده
فرهنگ فردگرایی
همباشی(ازدواج سفید)
افزایش سقط جنین
انواع خانوادها در حوزه ی مشاوره خانواده
1.خانواده متعالی(در حوزه های مختلف اعضای خانواده برای تعالی تلاش می کنند)
2.خانواده متعادل(کنار هم زندگی می کنند و دارای شرایط معقولی هستند و دارای تنش های قابل حل هستند)
3.خانواده متزلزل(خانواده هایی که از لحاظ عاطفی از هم جدا هستند ولی از لحاظ جسمی در کنار هم زندگی می کنند و دارای تنش های حل نشده فراوان هستند)
4.خانواده متلاشی(خانواده ای که طلاق گرفته یا در آستانه ی طلاق هستند)
نکات
1.در خانواده وجود مشکل(تنش)امری طبیعی است ولی باید بهترین راه برای بیرون رفتن از آن را پیدا کرد.
2.در جامعه ما خانواده های متزلزل فراوانی وجود دارند که اصطلاحا به آن طلاق عاطفی گفته می شود.
آسیب های خانواده در ایران
1.افزایش سن ازدواج و تجرد زیستی
براساس آمار سال90،یازده میلیون و دویست وچهل هزار نفر جوان در سن ازدواج مجرد داریم
علت ها:
1.درس خواندن دخترها و متضاد دانستن آن با ازدواج
2.شرایط اقتصادی
راه حل کاهش
1.فرهنگ سازی
2.برنامه های آموزشی
3.استفاده از ظرفیت های موجود(مثل معتمدین محله و...)
2.عدم آگاهی از معیارهای ازدواج(انتخاب عاقلانه،زندگی عاشقانه)
-در جامعه ما اکثرا ازدواج ها بر اساس احساسات هست و می خواهند زندگی عاقلانه ای بکنند
-در ایران مراکز روشنی که داده هایی در مورد ازدواج بدهند وجود ندارد
3.ناتوانی در حل مسئله
نکات:
1-وجود مسئله در خانواده امری طبیعی است و حل کردن آن نکته مهمی است
2-فرآیند حل مسئله دارای 10مرحله آموزشی است
3-هر مسئله دارای چند راه حل است
4-نکات قابل توجه در حل مسئله
1.تفاوت های وابسته به جنسیت
مرد ها عقلانی تر،کل نگر،لمسی و بصری هستند ولی در مقابل خانم ها عاطفی،جزء نگر و سمعی هستند
خانم ها علاقه فراوانی به شنیدن دارند و آقایون باید از این ویژگی استفاده کنند برا یهتر شدن زندگی
2.منبع کنترل رفتار
زوجین خود را عامل رفتارهای خویش می دانند یا دیگران را؟
4.برون ریزی هیجانات و صحبت فراوان
1.انسان همانند فنر است و زمانی که فنر بر اثر فشار جمع شود یا می شکند یا باز می شود و چیزی را پرتاب می کند و انسان هم اگر هیجاناتش تخلیه نشود به مشکل می خورد و بهترین راه برای تخلیه هیجانات صحبت کردن است البته راه های دیگری مانند نوشتن،ضبط کردن صدا نیز وجود دارد
2.در روایات اسلامی راه حل های مختلفی برای کم شدن بار عصبی آمده مثل:وضوگرفتن با آب سرد،نگاه کردن به دریا و جنگل و...
5.یگانگی در مسائل تربیتی فرزندان
یکی از موضوعاتی که موجب اختلاف می شود مسئله روش تربیت فرزند است و باید مادر و پدر در این مسئله یک روش را پیگیری کنند
6.شناسایی باورهای غیر منطقی
7.صبوری اعضای خانواده
8.تغافل در برخورد با اشتباهات
9.کاهش فرزندآوری و رواج تک فرزندی
10.فاصله زیاد بین فرزندآوری
11.افزایش طلاق
12.عدم توجه به نیازهای طرفین از جمله نارضایتی جنسی
13.فرزندپروری ناکارآمد
14.روابط ناکارمند والدین نوجوانان و فاصله گرفتن نوجوانان از خانواده
15.ماهواره و تضعیف جایگاه خانواده
((نگرش،عاطفه،رفتار))
-ماهواره سعی دارد به وسیله ی انجماد زدایی نگر ها را در انسان ها بششکند و نگرش های خود را جایگزین آنها کند در نتیجه تغییر در نگرش موجب تغییر در عاطفه و رفتار کی شود
-رواج مادی گرایی و هوس رانی